Συμβούλια διοίκησης: μια ακόμα μάχη για το φοιτητικό κίνημα

Η  τρικομματική κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ  αποτελεί μια ύστατη προσπάθεια ώστε η πολιτική που ακολουθείται τελευταία δύο χρόνια να παρουσιαστεί ως ένα αναγκαίο κακό για να ξαναμπεί η Ελλάδα σε τροχιά ανάπτυξης και να σωθούμε σαν χώρα. Κάτω από αυτόν τον μανδύα βέβαια τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά και η συνταγή λίγο πολύ γνωστή. Όλο και πιο στενή πρόσδεση στις οδηγίες της ΕΕ και αλλεπάλληλα πακέτα μέτρων που δημιουργούν ένα καθεστώς διαρκούς λιτότητας, οδηγούν το λαό στη φτώχεια και προετοιμάζουν ένα δυσοίωνο μέλλον για τη γενιά μας.

 Μια παρόμοια τακτική ακολουθεί το Υπουργείο Παιδείας από πριν τη ψήφιση του νόμου Διαμαντοπούλου πέρυσι μέχρι σήμερα. Κύρια στοιχεία της κυβερνητικής ρητορείας ήταν πως το μόνο που κάνει ο νόμος είναι να αλλάζει το μοντέλο διοίκησης και πως με την εισαγωγή εξωπανεπιστημιακών μπαίνει τέλος στην οικογενειοκρατία και τη διαφθορά μέσα στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Με αυτό τον τρόπο το Υπουργείο προσπάθησε να αποκρύψει το πόσο ο νόμος αυτός συνάδει με την κυβερνητική πολιτική όλων των τελευταίων χρόνων καθώς και τις πραγματικές κατευθύνσεις του. Την διάλυση της εργασιακής προοπτικής των αποφοίτων καθώς και κάθε έννοια δημόσιας και δωρεάν παιδείας. Προκειμένου όμως να μπορέσουν να υλοποιηθούν οι κατευθύνσεις αυτές στην ολότητα τους απαιτείται και ένα νέο μοντέλο διοίκησης του πανεπιστημίου. Τον ρόλο αυτό έρχεται να παίξει η συγκρότηση των συμβουλίων διοίκησης.

Συμβούλια Διάλυσης του Πανεπιστημίου όπως το ξέραμε μέχρι σήμερα

   Επί της ουσίας, επιχειρείται ένα μοντέλο διοίκησης τέτοιο που να μπορεί να εφαρμόζει απρόσκοπτα την διαδικασία της εκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης. Πρόκειται για ένα μοντέλο ολιγομελών συμβουλίων που θα έχουν την εξουσία να παίρνουν όλες τις κρίσιμες αποφάσεις για το Πανεπιστήμιο, στενά προσδεδεμένων στα επιχειρηματικά συμφέροντα (είναι ενδεικτική η εισαγωγή μάνατζερ και  προσωπικοτήτων του επιχειρηματικού κόσμου) και όσο το δυνατόν πιο απομονωμένα από τα συλλογικά συμφέροντα και τις διεκδικήσεις από μεριάς των φοιτητών και των εργαζομένων στο χώρο της εκπαίδευσης.

Μετά την πρώτη ηχηρή απάντηση του φοιτητικού κινήματος ενάντια στο νόμο Διαμαντοπούλου στις αρχές Σεπτέμβρη, η μάχη για να παγώσει κάθε διαδικασία συγκρότησης των συμβουλίων αυτών αποκτά ξεχωριστή σημασία, γιατί η συγκρότηση των συμβουλίων είναι ένας κρίσιμος κόμβος μέσα από τον οποίο περνάει η εφαρμογή των βασικών πτυχών του νόμου. Το νέο διοικητικό μοντέλο:

Είναι ένα κρίσιμο βήμα ώστε να επέλθει η ρευστοποίηση και η διάλυση των πτυχίων, καθώς τα συμβούλια διοίκησης σε συνεργασία με την αρχή της Αξιολόγησης  θα είναι σε θέση να εξετάζουν, και να αλλάζουν ή να αναιρούν τα προγράμματα σπουδών των σχολών και κατ' επέκταση τα πτυχία των αποφοίτων δημιουργώντας έτσι απόφοιτους έρμαια στις εκάστοτε ανάγκες της αγοράς χωρίς καμία εργασιακή και επαγγελματική κατοχύρωση στο πτυχίο.

Είναι το πρώτο βήμα ώστε να προχωρήσει η κατάρτιση νέου εσωτερικού κανονισμού στα ιδρύματα . Ενός κανονισμού που με βάση τις επιταγές του Υπουργείου θα φέρει περεταίρω  πειθάρχηση των φοιτητών και εντατικοποίηση του ρυθμού σπουδών μέσα από διαγραφές στα ν+2 χρόνια, ανώτατο όριο δήλωσης μαθημάτων και πειθαρχικές ποινές σε μια σειρά από ζητήματα.

Θα καταρτίζουν τον προϋπολογισμό των ιδρυμάτων εντείνοντας έτσι την λειτουργία του Πανεπιστημίου με βάση επιχειρηματικά και ανταποδοτικά κριτήρια, καθώς τα ιδρύματα θα είναι αναγκασμένα να αναζητήσουν πόρους πέραν της κρατικής χρηματοδότησης, η οποία έχει μειωθεί στο ελάχιστο. Πόρους που προκειμένου να αποκτήσουν θα πρέπει να αλλάξουν το τρόπο λειτουργίας τους με βάση τα κριτήρια της αγοράς.

Αντικατοπτρίζει μια προσπάθεια για ένα πιο αυταρχικό και αντιδημοκρατικό μοντέλο διοίκησης του Πανεπιστημίου. Τα ολιγομελή συμβούλια, η εισαγωγή εξωτερικών παραγόντων και η μηδαμινή φοιτητική εκπροσώπηση φανερώνουν μία προσπάθεια να απονομιμοποιηθεί θεσμικά η παρέμβαση της   πανεπιστημιακής κοινότητας στη διοίκηση του Πανεπιστημίου. Στερείται έτσι από το σύνολο της πανεπιστημιακής κοινότητας και του πιο πλειοψηφικού και ζωτικού κομματιού της, τους φοιτητές, η δυνατότητα να έχει λόγο και να αποφασίζει η ίδια για το Πανεπιστήμιο.

Απέναντι σε αυτή τη μάχη, οι Πρυτανικές αρχές που φώναζαν σε όλους τους τόνους πως αγωνίζονται για ένα δημόσιο και δωρεάν Πανεπιστήμιο και καλούσαν την πανεπιστημιακή κοινότητα σε ομοψυχία απέναντι στο νέο νόμο έχουν φανερώσει το πραγματικό τους πρόσωπο. Όχι μόνο αυτή τη στιγμή θα κληθούν να εγγυηθούν την ομαλή διεξαγωγή των εκλογών για τα συμβούλια διοίκησης, αλλά την περασμένη χρονιά, τη στιγμή που σύσσωμη η πανεπιστημιακή κοινότητα μπλόκαρε στην πράξη τη συγκρότηση των συμβουλίων διοίκησης οι Πρυτανικές αρχές κατήγγειλαν χυδαία κάθε τέτοια προσπάθεια  και  μας καλούσαν σε αδράνεια μέχρι να κριθεί ο νόμος αντισυνταγματικός.

Καμία ανακωχή. Καμία περίοδος χάριτος στο Υπουργείο και το νόμο Διαμαντοπούλου.

Μέσα από τις καταλήψεις του περσινού Σεπτέμβρη, και τις μαζικές κινητοποιήσεις της πανεπιστημιακής κοινότητας όλη τη χρονιά, τα Συμβούλια Διοίκησης έχουν μπλοκαριστεί και ο νόμος Διαμαντοπούλου δεν έχει εφαρμοστεί. Μπροστά σε αυτό το αδιέξοδο η κυβέρνηση, προσπαθεί μα κάθε τρόπο να εγγυηθεί πως τα συμβούλια διοίκησης θα συγκροτηθούν. Προκειμένου να το πετύχει αυτό δίνει τη δυνατότητα να πραγματοποιηθούν οι εκλογές ακόμα και μέσα από επιστολική ή ηλεκτρονική ψήφο. Στην προσπάθεια της, τα συμβούλια διοίκησης να συγκροτηθούν με κάθε κόστος η κυβέρνηση δεν διστάζει να ξεφτιλίσει το ίδιο το όργανο που θέλει να στήσει αφού σε ενδεχόμενη αδυναμία να γίνουν οι εκλογές τα συμβούλια θα συγκροτηθούν με διορισμό καθηγητών με αποκλειστικά ηλικιακά κριτήρια. Οι κινήσεις αυτές φανερώνουν την αμηχανία και το φόβο που έχει το υπουργείο παιδείας απέναντι στο φοιτητικό κίνημα.

Η συγκρότηση των συμβουλίων διοίκησης είναι ένα αναγκαίο βήμα ώστε να προχωρήσουν ορισμένες βασικές πτυχές του νόμου. Για τον ίδιο λόγο όμως η μάχη ενάντια στα συμβούλια διοίκησης μπορεί να υψώσει αναχώματα και να φέρει σε αδιέξοδα το προχώρημα της εκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης .Μπροστά στον εκβιασμό  για τη συγκρότηση συμβουλίων μέχρι τα τέλη Οκτώβρη πρέπει να διασφαλίσουμε πως δεν θα πραγματοποιηθεί καμία διαδικασία για το στήσιμο του αντιδημοκρατικού αυτού οργάνου. Θα είναι μια σημαντική νίκη στο αγώνα που έχουμε μπροστά μας για την ανατροπή του νόμου Διαμαντοπούλου. Στον αγώνα αυτό θα συμπορευτούμε με την Πρωτοβουλία Αγώνα για τη Δημόσια και Δωρεάν Παιδεία και καλούμε κάθε πληττόμενο κομμάτι της εκπαίδευσης να δώσουμε από κοινού τη μάχη, με όπλα μας τους συλλογικούς ανυποχώρητους αγώνες, για ένα δημόσιο, δωρεάν Πανεπιστήμιο.